YEREL
Giriş Tarihi : 05-10-2022 13:49

ZGC, ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI'NI ZİYARET ETTİ

Zonguldak Gazeteciler Cemiyeti ( ZGC) Başkanı Derya Akbıyık ve ZGC Başkan yardımcısı Seçkin Kırarslan, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan Yardımcısı Prof. Dr. Şeref Kalaycı ile bakanlıkta ziyaret ederek, Zonguldak, madencilik, enerji, ve havza ile ilgili, yatırım, istihdam ve üretim adına geniş çerçeveli röportaj gerçekleştirdi.

ZGC, ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI'NI ZİYARET ETTİ

Zonguldak Gazeteciler Cemiyeti ( ZGC) Başkanı Derya Akbıyık ve ZGC Başkan yardımcısı Seçkin Kırarslan, Enerji  ve Tabii Kaynaklar Bakan Yardımcısı Prof. Dr.  Şeref Kalaycı ile  bakanlıkta ziyaret ederek, Zonguldak, madencilik, enerji, ve havza ile ilgili, yatırım, istihdam ve üretim adına geniş çerçeveli  röportaj gerçekleştirdi.

Yapılan röportajda Derya Akbıyık sordu, Bakan yardımcısı Prof. Dr. Şeref Kalaycı yanıtladı.

Zonguldak Gazeteciler Cemiyeti( ZGC)  Başkanı Derya Akbıyık, röportajında  Zonguldak ve bölgeyi ilgilendiren konularda sorduğu sorulara Enerji Tabi Kaynaklar Bakan yardımcısı Prof . Dr. Şeref Kalaycı, cevapladı.

D-A. Türkiye’ de Kamu ve özel sektör madenciliğinin son durumu nedir?

 Kamu ve özel sektör tüm üreticilerle birlikte ülkemiz kömür üretimine bakıldığında, 2021 yılında; 90,78 milyon ton linyit, 1,55 milyon ton asfaltit, 1,73 milyon ton taşkömürü olmak üzere toplam 94,06 milyon ton yerli tüvenan kömür üretimi gerçekleşmiştir.Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu’nun gerçekleştirmiş olduğu tüvenan linyit üretimi 33,6 milyon tondur. TKİ ‘nin linyit üretimindeki payı yaklaşık %35,7 olup, üretimin geri kalan kısmını ise diğer kamu kurumları, elektrik üretim firmaları ve özel sektör (%42,7) oluşturmaktadır.

2022 yılının ilk yarısına ilişkin rakamlara baktığımızda ise; taş kömürü satılabilir üretimimiz 726 bin tona ulaştı. Linyit satılabilir üretimi de yılın ilk 6 ayında 40 milyon 12 bin ton olarak gerçekleşti. Geçtiğimiz yılın ilk 6 ayı ile kıyasladığımızda üretimimizdeki artış oldukça sevindirici. Taş kömürü alanında yılın ilk 6 ayında üretimimiz yüzde 23 oranında artış gösterdi, linyitte ise yüzde 14’lük bir artış yakaladık.

Üretimimiz arttıkça ithalata da daha az başvurduk; taşkömürü ithalatımız yılın ilk yarısında geçen yıla kıyasla yüzde 26 oranında azaldı.  Yerli ve milli kaynaklarımızın ekonomiye kazandırılması, tüm dünyanın derin bir enerji kriziyle karşı karşıya kaldığı bu dönemde, enerjide dışa bağımlılığın azaltılması açısından son derece önemlidir.

 

Bu noktada; mevcut kömür rezervlerimizin yeni temiz teknolojilerle daha yüksek verimde değerlendirilmesi, özellikle linyit kaynaklarımızın etkin bir şekilde kullanılması ve termik santrallerimizin daha çok yerli linyit kullanması önem arz ediyor.

Madencilik sektörünün istihdam durumunu değerlendirecek olursak; ülkemizde kömür sektöründe yaklaşık 384 adet işyeri ruhsatı bulunmakta olup sektörün toplam istihdam kapasitesinin de yaklaşık 130 bin kişi olduğunu söylenebilir. Kömür sektörünün mevcut rezervi, üretim ve istihdam potansiyeli göz önüne alındığında ülkemiz ekonomisi için yarattığı yüksek katma değer büyük önem arz etmektedir.

D-A. Dünyada kömür altın çağını yaşıyor. Bunun sebepleri nelerdir ve bu ne kadar sürecektir?

Doğalgazda yaşanan arz sıkıntıları, hâlihazırda devam eden Rusya-Ukrayna savaşı, Avustralya ve Çin arasında yaşanan gerginlik ve yenilenebilir kaynaklardan sağlanan elektrik üretiminin düşmesiyle beraber kömüre olan talep fazlasıyla artmıştır. Kömür hâlihazırda günümüzde dünya ölçeğinde enerji tüketimindeki kaynak dağılımında rezervi en fazla olan ve halen kullanılmaya devam eden önemli bir kaynaktır.Uluslararası Enerji Ajansı’nın karbon emisyonlarının azaltılmasına yönelik çabaların geliştirileceği öngörülerine dayalı olan İyimser Yeni Politikalar Senaryosunda, kömürün 2040 yılında küresel enerji arzı içerisindeki payının %21,1 düzeyinde olacağı tahmin edilmektedir. Dolayısıyla Uluslararası Enerji Ajansı, mevcut enerji politikalarının gelecekte de fazla değişmeden devam edeceğinden hareketle, kömürün dünya enerji bileşimi içerisindeki belirleyici konumunun en azından önümüzdeki 25 yıl içinde de sürdüreceğini öngörmektedir.

D-A.Avrupa Kömür santrallerini tekrar devreye alıyor. Bunu çevre ve Paris İklim Anlaşması çerçevesinde değerlendirebilir misiniz?Karbon nötr için düşünceniz nedir?

Paris İklim Anlaşması, tüm dünyada yenilenebilir enerji kaynaklarına olan ilgiyi artırsa da yaşanan küresel enerji tedariki sıkıntıları, kömürün önemli ve vazgeçilmeyecek bir enerji kaynağı olduğunu bir kez daha ortaya koymuştur. Uluslararası Enerji Ajansı Raporuna göre kömürden elektrik üretimi, 2021 yılında % 9 arttı ve bu yıl da tüm dünyada kömür talebi hızla büyüyor. Bu kapsamda kömürün kısa ve orta vadede talebin karşılanması noktasında önemli bir rol oynamaya devam edeceği öngörülebilir.

Her ne kadar kömüre ve kömür kaynaklı elektrik üretim santrallerine karşı oluşturulan algı olumsuz olsa da enerji ihtiyacını karşılamada en önemli kaynaklardan olan kömürün ekonomiye kazandırılması çok önemli olup, uygun teknolojiler ile çevresel faktörlere dikkat edilerek üretilmesi mühimdir. Bu noktada da son zamanlarda geliştirilen temiz kömür teknolojileri devreye girmektedir. Kömürün üretim, hazırlanma ve kullanım süreçlerinde çevre ile beraber verimliliğin ön planda tutularak değerlendirilmesi temiz kömür teknolojileri olarak tanımlanmaktadır.Günümüzde geliştirilmiş ve geliştirilmekte olan teknolojiler mevcut olup çok yaygın olmasa da uygulamaya giren/girmekte olan Karbon Tutma/Kullanma ve Depolama teknolojisi (CCUS: CarbonCaptureUtilisationand Storage) ile Yüksek Verim Düşük Emisyon (HELE: High EfficiencyLowEmission) olarak tabir edilen kömürün daha yüksek verimle yakılmasına imkân sağlayan ve daha düşük emisyon oluşturan teknolojiler bulunmaktadır.

Bahsetmiş olduğum temiz kömür teknolojilerinin kullanılması ile beraber, kömür daha yüksek verimle enerjiye dönüşürken daha düşük emisyonlar ile değerlendirilmesi, sürdürülebilirlik açısından çok değerli olacaktır.

Enerjide dışa bağımlılığın azaltılması ve kesintisiz enerji sunma noktasında sahip olduğumuz yerli kömürü en verimli ve çevreci şekilde kullanmalıyız. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından ortaya konulan ‘Milli Enerji ve Maden Politikası’ kapsamında da yerli kömür üretimimizin artırılması ve enerji sektöründeki payının yükseltilmesi hedefleniyor. Ülkemizin sahip olduğu 21 milyar ton kömür rezervini yüksek teknoloji ile buluşturmamız, kaynaklarımızı ekolojik dengeyi bozmadan, çevresel sürdürülebilirlik kriterleri çerçevesinde gün yüzüne çıkarmamız çok önemlidir

Global anlamda bakıldığında dünyada büyük ölçüde sera gazı salınımı yapan ülkeler kömür üretimlerini 2050-2060’lı yıllara kadar sürdüreceklerini ifade ederken, yüzde 1’lik kirletme payına sahip bir ülke olarak üzerimize düşen sorumluluğun bilinciyle hareket ederek, yerli kaynağımızdan milli çıkarlarımız doğrultusunda sonuna kadar faydalanacağız.

D-A. TTK’ya işçi alımı ile ilgili bir gelişme olacak mı?

Bakanımız Sn. Fatih Dönmez’inFilyos-Amasra ziyaretlerinde Genel Maden İşçileri Sendikası yetkililerinin konuyu iletmesi üzerine Bakanımız “TTK’ya işçi alımı ile ilgili değerlendirmelerin devam ettiğini” bildirmiştir.

D-A .TTK Rödövansçılarının asgari ücret teşvikleri ne durumdadır?

TTK rödövansçılarının 6552 sayılı Kanun çerçevesinde oluşan ek maliyetlerin karşılanması amacıyla verilen destek ödemeleri 12.06.2019 tarihinden bu yana Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü tarafından yapılmaktadır. TTK sahasında 15 kömür işletmecisi rödövansçı bulunmaktadır. Cumhurbaşkanlığı Kararı çerçevesinde 2021 yılında firmalara 25.062.011 TL, destek ödemesi yapılmıştır.

D-A.Linyit ve taşkömürü teşvik anlamında ayrılabilir mi?

Zonguldak Taşkömürü Havzasındaki rödövans işletmecilerinin destek ödemelerinin görevlendirme olarak TTK tarafından yapılması hususunda Maden Kanunu değişiklik teklifi hazırladık. Cumhurbaşkanlığı Kararında yapılacak değişikliklerle linyit ve taşkömürü destek ödemelerinin ayrı şekilde hesaplamaya tabi tutulabileceği değerlendirilmektedir.

D-A. Erdemir Er Madencilik’inArmutçuk-Alacaağzı ocağı ne durumda?

Erdemir Madencilik’e devredilen 86012 sicil sayılı ruhsat halen hazırlık safhasındadır. Firma kömür ulaşmak üzere iki ayrı desandre (meyilli galeri) sürmektedir. 2500 metre sürülmesi planlanan galerinin 1500 metresi, 3500 metre sürülmesi planlanan galerinin 1200 metresi sürülmüştür. İşletmece Ocak-2024 gibi üretime geçilmesi hedeflenmiştir.

D-A.Amasra-B sahasının pano-ayak çalışmaları nasıl gidiyor?

Amasra-B sahasında işletmecilik faaliyetlerini sürdüren Hattat Enerji firması son olarak yurt dışından mekanize kömür üretimi için teçhizat satın almış olup şu an için bu teçhizatın testleri yapılmaktadır. 2023 Haziran ayında kömür üretiminin başlayacağı öngörülmektedir.

D.A..Hattat AŞ Lavvar tesisi ne durumdadır?

Hattat Enerji firması 200 ton/saat kapasiteli bir lavvar için Bartın Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Müdürlüğüne ÇED başvurusu yapmış olup, İl Müdürlüğünce “ÇED gerekli değildir.” Kararı verilmiştir.

D-A.Hattat AŞ Liman çalışmaları ne durumdadır?

Hattat Enerji firması ayrıca 500 ton/saat kapasiteli bir lavvar tesisi kurulması ile liman yapımı için Çevre, Şehircilik ve İklim DeğişikliğiBakanlığına başvuruda bulunmuş olup süreç devam etmektedir.

D-A Zonguldak Limanının durumu ile ilgili bilgi:

•         TTK’ da kalacak mı?

•         Proje var mı?

•         Turizme açılsın deniyor,

•         Liman doldurulsun deniyor.

11 Haziran 1937 tarih ve 3241 sayılı kanunla Ereğli Şirketinden alınan Zonguldak Limanı Türkiye Taşkömürü Kurumu tarafından işletilmeye başlanmıştır. Limanda, Kargo, Yük Ve Ro-ro rıhtımlarında Uluslararası Standartlarda hizmet vermeye devam etmektedir.

Zonguldak Limanın, turizme açılması veya doldurulması hususunda, bakanlığımızın projesi yoktur, ayrıca bakanlığımıza iletilen başka proje de bulunmamaktadır.Zonguldak limanı önemlidir ve değerlidir.

Liman işlevini çok daha faal ve aktif olarak devam ettirecektir.Kömür sanayine, çelik sanayine, ithalata ve ihracata önemli katkı verecektir. Zonguldak’ a, bölgemize ve ülkemize hizmet edecektir.Her daim de etmeye devam edecektir.

D-A. Türkiye Taşkömürü Kurumu, Erdemir ve Kardemir’e ne kadar kömür veriyor? Bu konuda nasıl iyileştirmeler olabilir mi ?

Erdemir’e 2020’de 45.000 ton, 2021’de 24.739 ton, 2022’de 12.140 ton (Ağustos sonu itibarıyla) pulverize kömür,

Kardemir’e 2020’de 192.477 ton, 2021’de 202.480 ton, 2022’de 122.745 ton (Ağustos sonu itibarıyla) koklaşır kömür, satışı yapılmıştır.

Mekanize üretimin Kurum geneline yaygınlaştırılarak kömür üretiminde yapılacak artışla demir-çelik sektörüne verilecek kömürün artırılması çalışmalarına devam edilmektedir.

 

D-A. Zonguldak’ta kok fabrikası kurulması hakkında bilgi verebilir misiniz?

Zonguldak kömürlerinden demir-çelik sektöründe ve Ülkemizin diğer sanayi sektöründe kullanılacak kok eldesi için Ağustos-2021’den itibaren çalışmalara başlanmış, Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığına bir sunum gerçekleştirilmiştir. Projenin uygulanabilir addedilmesi üzerine 2023 yılından itibaren yatırım programına konulması yönünde çalışmalara başlanmıştır.

D-A . Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun 30 Eylül’de kömür ile çalışan termik santrallere uygulanan ton başı kömür teşviklerine verilen fiyatlarla ilgili yeni düzenleme yapılmıştır. Bu konu Zonguldak’ ta memnuniyet ile karşılanmıştır. Yerli kömürü destek adına düşünceleriniz nelerdir?

 Elektrik santrallerinden yerli kömür kullananlara Eylül ayı içerisinde 1488 TL/MWh ödeme yapılıyordu. Ekim ayı itibariyle bu rakam 2050 TL/MWh oldu. Bu iyileştirmenin yerli kömür üreticilerini memnun edeceğini düşünüyorum.

D-A. .Sayın Bakan Yardımcımız bugünkü röportaj için ve bizleri makamınızda ağırladığınız için Zonguldak adına ve ZGC olarak çok teşekkür ediyorum. Zonguldaklılara son mesajınızı alabilir miyim.

 Zonguldak ülkemiz için çok önemli ve değerli bir ilidir. Ülkenin gözbebeğidir.İnşallah yakın zamanda ziyaret edeceğiz.Tüm Zonguldak halkına en derin selamlarımız ve saygılarımızı gönderiyorum.

AdminAdmin